Abstract:
Бачадондан аномал қон кетишлар (БАҚК) репродуктив ёшдаги аёлларда кўп учрайдиган гинекологик патология ҳисобланади. Уларнинг асосий сабабларидан бири эндометриал дисфункция бўлиб, эндометрийнинг циклик ўзгаришлари ва васкуляризация жараёнлари издан чиқиши билан тавсифланади. Эхографик кўрсаткичлар (эндометрий қалинлиги, тухумдон ҳажми, антрал фолликулалар сони) ушбу ҳолатда муҳим ташхисий мезон ҳисоблансада, уларнинг дифференциал ташхис ва прогноздаги аҳамияти етарли даражада ўрганилмаган.
Мақсад. Эндометриал дисфункция билан боғлиқ БАҚК аёлларда эхографик кўрсаткичларни таҳлил қилиш ҳамда уларнинг дифференциал ташхис ва прогнозлашдаги аҳамиятини баҳолаш. Материал ва усуллар. Тадқиқот 2023–2025 йилларда олиб борилиб, жами 120 аёл текширилди: 90 нафар беморда БАҚК-Э, 30 нафар аёл назорат гуруҳида. Текширувчилар ёшга кўра гуруҳларга ажратилди: I (18–25 ёш), II (26–35 ёш), III (36–41 ёш). Барча беморларга трансвагинал ультратовуш текшируви ўтказилиб, эндометрий қалинлиги, эхоструктураси, тухумдон ҳажми, АФС аниқланди. Статистик таҳлил SPSS 26.0 дастурида амалга оширилди.
Натижалар. I ва II гуруҳларда функционал ўзгаришлар (гиперэхогенлик, гетерогенлик, АФС пасайиши) устунлик қилган бўлса, III гуруҳда органик ўзгаришлар (эндометрий атрофияси, гиперплазия, строма фибрози) кўп кузатилди. Эндометрий қалинлиги ва тухумдон ҳажмидаги ўзгаришлар қон кетиш клиник кўринишлари билан ишончли боғлиқ бўлди (p<0,05). ROC таҳлил натижалари эндометрий қалинлиги (AUC=0,76) ва тухумдон ҳажми (AUC=0,80) рецидив хавфини прогнозлашда самарали кўрсаткич эканлигини кўрсатди. Хулоса. Эхографик кўрсаткичларни комплекс баҳолаш эндометриал дисфункция билан боғлиқ БАҚК ҳолатларида дифференциал ташхис ва прогнозлашда самарали усул бўлиб, уларни амалиётга жорий этиш индивидуал ёндашув ва рецидивларни олдини олиш имконини беради.
