NAFAS YO‘LLARINING SURUNKALI VA ALLERGIK KASALLIKLARIGA OLIB KELUVCHI PM DISPERS ZARRALAR

Abstract

Allergik va surunkali kasalliklar yer yuzidagi eng keng tarqalgan yuqumli bo‘lmagan kasalliklar orasida yuqori o‘rinni egallaydi. Bu dunyo aholisining taxminan 35-40 foizida uchraydi. Keyingi 10 yil ichida dunyoda allergik kasalliklar bilan kasallanish ikki barobarga oshgani alohida tashvish uyg‘otadi. Bunga ekologik muammolar, noto‘g'ri ovqatlanish, ortiqcha dori-darmonlar va jismoniy mashqlar etishmasligi kabi omillar sabab bo‘ladi. Aytish joizki, bugungi kunda PM dispers zarralari va havoning ifloslanganlik darajasi allergik va nafas yo‘llarining surunkali kasalliklarining kelib chiqishiga asosiy sababchilardan bo‘lib qolmoqda[1] . Rossiyaning turli mintaqalarida, allergik kasalliklarning tarqalishi 15 dan 35% gacha. Dunyo aholisining taxminan 40% kamida bitta proteinga sezgir, dunyo aholisining 10 dan 30% gacha allergik rinit va 10% gacha dorilar allergiyasidan aziyat chekmoqda[2]. Allergiya eng keng tarqalgan surunkali kasallik hisoblanadi. Ushbu kasallikning ba’zi shakllari dunyo aholisining 10 dan 40 foizigacha ta’sir qiladi va 2025-yilga kelib bu kasallikka chalinganlar soni 50 foizgacha oshishi mumkin